Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Kon Tum

https://www.tuyengiaokontum.org.vn


Làm thất bại chiến lược "diễn biến hòa bình": Một nền báo chí tự do của nhân dân, vì nhân dân

Thời gian qua, một số phần tử lập ra cái gọi là "Ban vận động” thành lập “Hội nhà báo Việt Nam độc lập”. Họ tung ra những bài viết phủ nhận mọi thành tựu văn hóa của đất nước, cho rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng thì “các quyền tự do cơ bản của con người thực tế bị vi phạm nghiêm trọng” nên “đè nặng lên tâm lý sáng tạo của người cầm bút, làm mờ nhạt và tắt lụi các tài năng”...
ảnh minh họa

Thực tiễn lịch sử chứng minh: Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo sự nghiệp báo chí là tất yếu khách quan, mọi hoạt động lãnh đạo của Đảng là nhằm bảo đảm quyền tự do báo chí và quyền tự do sáng tạo tác phẩm báo chí. Để phản bác những thông tin sai lệch về tự do báo chí ở Việt Nam, trong bài báo này, Báo Quân đội nhân dân điểm lại những nét cơ bản thực tiễn sinh động tự do báo chí và một số vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của báo chí Việt Nam trong giai đoạn mới.

“Thông tin độc lập cũng như thông tin tự do là những cái không thể có trong một xã hội nằm dưới sự kiểm soát của một đảng cộng sản như Việt Nam”-một tổ chức theo dõi nhân quyền có trụ sở tại Mỹ vừa “báo cáo phúc trình” về tình hình Việt Nam như vậy. Một số phần tử cơ hội chính trị trong nước cũng nhân đó tán phát các bài viết “tiếp âm, khuếch đại” cho rằng “tình hình ngày càng tồi tệ, những nhà báo dám nói, dám viết trong nước đang không chốn dung thân”. Đây là những luận điệu không có gì mới, nhưng để rộng đường dư luận, chúng tôi muốn cùng bạn đọc nhìn nhận một cách toàn diện, đầy đủ về tự do báo chí ở Việt Nam hiện nay...                                   

Diễn đàn tin cậy, rộng khắp của nhân dân

Cách đây gần 100 năm, năm 1919, nhà yêu nước Việt Nam Nguyễn Ái Quốc gửi đến Hội nghị Véc-xai bản “Yêu sách 8 điểm” của nhân dân Việt Nam đã đề cập một khát vọng cháy bỏng của người Việt lúc đó là tự do báo chí. Dưới chế độ cai trị của thực dân Pháp, nhân dân Việt Nam hoàn toàn không có tự do báo chí. Năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã vùng dậy làm nên Cách mạng Tháng Tám, dựng lên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa với mục tiêu “Độc lập-Tự do-Hạnh phúc”. Nhưng để có độc lập, tự do, thống nhất đất nước thực sự, nhân dân Việt Nam đã phải kiên cường kháng chiến suốt 30 năm chống lại hai cuộc xâm lược của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Hiến pháp của nước Việt Nam mới kể từ bản đầu tiên năm 1946 đến bản tiếp theo năm 1959, 1980, 1992 và gần đây nhất năm 2013 đều khẳng định công dân có quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí.

Luật Báo chí năm 2016, có hiệu lực từ ngày 1-1-2017 đã khẳng định quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí với những điều luật cụ thể; xác lập các nội dung luật pháp tương ứng nhằm tạo điều kiện và bảo đảm để quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí được tổ chức, quản lý một cách dân chủ, công bằng, văn minh, phù hợp với yêu cầu của tiến trình xây dựng, phát triển đất nước. Có thể nói, là một chính đảng ra đời từ khát khao độc lập, tự do của nhân dân, hơn ai hết, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng quyền tự do báo chí, coi đó là mục tiêu lãnh đạo, mục tiêu cầm quyền của mình.

Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, tính đến năm 2016, cả nước có 858 cơ quan báo chí in, 105 cơ quan báo điện tử, 207 trang thông tin điện tử tổng hợp của các cơ quan báo chí; 66 đài phát thanh, truyền hình; một hãng thông tấn quốc gia, với gần 18.000 nhà báo được cấp thẻ đang hoạt động trên khắp mọi vùng miền của Tổ quốc và ở nước ngoài. Tỷ lệ phủ sóng phát thanh và truyền hình đều vượt 98% diện tích cả nước. Tỷ lệ người sử dụng internet chiếm hơn 52% dân số. Số lượng báo in và thời lượng phát sóng phát thanh, truyền hình cơ bản đã thỏa mãn nhu cầu chính đáng về thông tin, nghe nhìn của người dân. Báo chí Việt Nam không bị kiểm duyệt trước khi in, phát sóng. Mới đây nhất, một đối tượng sử dụng ô tô chèn hỏng máy quay của phóng viên VTV đang tác nghiệp tại Sóc Sơn, Hà Nội đã lập tức bị khởi tố. Hoạt động quản lý nhà nước bảo đảm để không một cá nhân, tổ chức nào hạn chế, cản trở báo chí hoạt động. Ngày 21-6-2017, tổng kết Giải Báo chí Quốc gia năm 2016, đồng chí Thuận Hữu trên cương vị Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam khẳng định: Báo chí cả nước đã thông tin trung thực, nhanh nhạy, đầy đủ, toàn diện các diễn biến của đời sống chính trị, kinh tế-xã hội ở trong nước và quốc tế, đồng thời làm tốt vai trò diễn đàn xã hội rộng lớn và tin cậy của nhân dân. Đặc biệt, rất nhiều tác phẩm được giải thưởng năm nay đã phát hiện, phê bình, đấu tranh với những mảng tối của đời sống xã hội, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí cùng những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Tại lễ tổng kết, những người làm báo Việt Nam cũng thẳng thắn nhìn lại những hạn chế, yếu kém của báo chí cách mạng, mà nổi cộm là vụ việc 50 cơ quan báo chí thông tin sai lệch về việc nước mắm truyền thống nhiễm độc. Rất nhiều ý kiến khách quan của bạn bè quốc tế, khi chứng kiến không khí cởi mở của báo chí nước ta đã thừa nhận Việt Nam thực sự là đất nước của nền báo chí dân chủ và tự do.

Nhưng, vẫn còn nhiều ý kiến thiếu khách quan từ bên ngoài cho rằng, với việc Hiến pháp năm 2013 khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam với Nhà nước và xã hội; qua đó khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí thì báo chí trở thành công cụ tuyên truyền của Đảng, báo chí dù “100 hay 1000 tờ” thì cũng vẫn như nhau, chỉ “tô hồng nghị quyết của Đảng”. Họ không dám nhìn thẳng vào hiện thực đảng chính trị lãnh đạo nhà nước và xã hội là vấn đề khách quan trên toàn thế giới đương đại. Hiện nay, bất kể quốc gia nào cũng có vai trò lãnh đạo của đảng chính trị. Đảng nào trở thành đảng cầm quyền đều có đường lối, mục tiêu của họ với mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội. Báo chí đương nhiên không thể tách rời sự lãnh đạo đó. Ở các quốc gia có nhiều đảng phái chính trị, quyền lãnh đạo đối với báo chí của đảng cầm quyền chủ yếu thông qua hoạt động quản lý và chi phối của chính quyền. Trong khi nhiều đảng cầm quyền trên thế giới né tránh nói về hoạt động lãnh đạo của họ đối với báo chí, thì Đảng Cộng sản Việt Nam (với sự đồng ý của tuyệt đại đa số nhân dân, được hiến định trong Hiến pháp năm 2013) lại công khai và nhận trách nhiệm lãnh đạo về mình, coi đó là điều kiện quyết định bảo đảm quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí tại Việt Nam.

Thực chất của “tự do báo chí vô hạn”

Ở các nước đa đảng, báo chí luôn được xem là “chiến trường” tranh giành ảnh hưởng của các đảng chính trị. Nhiều người lầm tưởng ở một số nước đó có một nền “tự do báo chí vô hạn”. Vừa qua, trong các cuộc bầu cử tổng thống hay quốc hội của một số nước, chúng ta được chứng kiến truyền thông ở đó đăng tải những thông tin mà các ứng viên xâm phạm đời tư của nhau, thoải mái miệt thị, phỉ báng nhau trên truyền hình. Nhiều “chiến sĩ dân chủ” trong nước lập tức đăng đàn ca ngợi, cho rằng như vậy là “tự do không giới hạn” và điều này “chỉ có ở những chế độ tự do, nơi không có đảng cộng sản lãnh đạo”. Sự thực thì ai cũng biết, truyền thông quốc tế gọi đó là những cuộc bầu cử “tồi tệ chưa từng thấy”. Rõ ràng, trong những cuộc cãi vã đó, quyền lợi của cử tri hầu như bị lãng quên; đường hướng phát triển đất nước trở thành thứ yếu. Bản thân các cuộc tranh luận trên truyền hình-lẽ ra là diễn đàn quan trọng cung cấp thông tin cho người dân để họ đánh giá chính xác về các ứng viên, lại biến thành trò giải trí “rẻ tiền", "câu khách” của các hãng truyền thông.

Theo số liệu công bố trong sách “Species of Political Parties: A New Typology”, xuất bản tại Anh, một cuộc khảo sát tại 151 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới cho thấy, hiện có hơn 1.600 đảng phái chính trị đang hoạt động. Một số nước có nhiều đảng chính trị như Hoa Kỳ có 112 đảng, Anh có 97 đảng… Nhiều nước, cả phương Tây và phương Đông, chỉ có một đảng chính trị. Việc mỗi quốc gia có một hay nhiều đảng chính trị tùy thuộc vào quá trình phát triển tự nhiên của nước đó và số lượng nhiều hay ít không nói lên mức độ dân chủ, tự do ở từng nước. Nước Mỹ có 112 đảng chính trị nhưng từ khi lập quốc đến nay chỉ có hai đảng thay nhau cầm quyền là Dân chủ và Cộng hòa, các đảng khác chỉ có “tính chất minh họa” cho “nền dân chủ”. Ở Xin-ga-po, có rất nhiều đảng chính trị nhưng chỉ có Đảng Nhân dân hành động cầm quyền... Ở Anh, sau bê bối nghe lén và vi phạm đạo đức báo chí của tờ News of the World bị phanh phui (năm 2011), Chính phủ Anh đã thành lập một tổ chức giám sát báo chí với những quyền can thiệp mạnh mẽ khiến tờ Daily Mail (Anh) thừa nhận, chưa bao giờ, báo chí Anh lại bị chính trị can thiệp sâu rộng đến như vậy.

Như vậy, trong tình hình thế giới hiện nay, sự can thiệp của các đảng chính trị vào báo chí là một thực tế khách quan. Ở Việt Nam, nhân dân Việt Nam chắc chắn không bao giờ chấp nhận để những tổ chức chính trị ngoài vòng pháp luật tham gia “lãnh đạo” báo chí. Một số vụ việc tiêu cực ở cơ sở vừa qua, người dân đi khiếu kiện nhưng kiên quyết từ chối chia sẻ thông tin với một số tờ báo nước ngoài hoặc từ chối gặp mặt một số người tự xưng là đại diện “xã hội dân sự”. Đó là những thứ “tự do", "dân chủ” mà nhân dân ta không chấp nhận, đòi hỏi Đảng ta phải đấu tranh, loại bỏ. Bạn đọc, nhân dân cũng đòi hỏi báo chí trong nước phải đấu tranh, lên án cách làm “báo cáo phúc trình” dựa trên những chứng cớ là nguồn tin từ mạng xã hội chưa được kiểm chứng, thậm chí đã được chứng minh là ngụy tạo như một vài tổ chức nhân quyền đang làm để “đánh giá” mức độ dân chủ, tự do ở Việt Nam. Dù tình hình còn nhiều phức tạp, nhưng nhân dân ta luôn thấy rõ và thừa nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với báo chí nước nhà, coi đó là điều kiện tiên quyết để bảo đảm tự do báo chí.

“Lợi ích nhóm” và tự do báo chí

Sự tồn tại “lợi ích nhóm” đã và đang tác động không nhỏ đến tự do báo chí của mọi quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Ở Mỹ, có một thực tế là chỉ có 1% số dân siêu giàu của nước Mỹ nắm 90% của cải của đất nước. Phần lớn các tờ báo, các tập đoàn truyền thông lớn đều nằm trong tay những tỷ phú siêu giàu này. Vì vậy, Giáo sư người Mỹ Uy-li-am F.Vu (Đại học Tổng hợp Stanford) đã nhận xét: “Một nền báo chí mà đã trở thành con tin của các tỷ phú, thì không còn là một nền báo chí tự do, cũng như khi nó là con tin trong tay chính phủ”. Còn nhà báo Ben Ba-di-ki-an viết trong cuốn sách “Độc quyền thông tin đại chúng” rằng: “Phần lớn những gì mà người Mỹ đọc trong các tờ báo của họ và nhìn màn hình đều là sản phẩm của một nhóm những công ty khổng lồ”. Tổng thống Mỹ đương nhiệm Đô-nan Trăm, từ trước bầu cử cho đến nay vẫn liên tục tố cáo báo chí Mỹ đưa nhiều tin tức giả mạo và thiên vị...

Thực tế đời sống báo chí của nước Mỹ cho thấy, tự do báo chí không bị quyết định bởi thể chế đa đảng hay một đảng. Không phải cứ “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập” thì có tự do báo chí. Dân chủ thực chất là quyền làm chủ của nhân dân. Tự do báo chí thực chất là một quyền của nhân dân. Vì vậy, ở đâu đảng cầm quyền thực sự là đại diện của dân, do dân, vì dân thì ở đó có tự do báo chí. Ở đâu “lợi ích nhóm” hoành hành, đảng cầm quyền chỉ đại diện cho số ít thì đời sống báo chí ở đó sẽ phát triển méo mó, lệch lạc.

Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền. Điều đó chẳng những đã được hiến định trong Hiến pháp năm 2013, được nhân dân thừa nhận trong thực tế mà còn được toàn thế giới công nhận. Hiện nay, Đảng ta có quan hệ đối ngoại với hơn 200 đảng chính trị thuộc 114 nước trên thế giới, trong đó có rất nhiều đảng cầm quyền. Tháng 7-2015, Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma đã có cuộc đón tiếp lịch sử và hội đàm với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phòng Bầu Dục, Tuyên bố về tầm nhìn chung Việt Nam-Hoa Kỳ khẳng định hai nước tôn trọng thể chế chính trị của nhau. Chưa bao giờ vị thế chính trị trên trường thế giới của Đảng Cộng sản Việt Nam lại được tôn trọng và công nhận rộng rãi như hiện nay. Đó là điều kiện thuận lợi để Đảng ta lãnh đạo phát triển một nền báo chí cách mạng và tiến bộ. Chúng ta kiên trì nguyên tắc không chấp nhận báo chí tư nhân, chính là để báo chí không bị rơi vào vòng tay thâu tóm của bất kỳ “nhóm lợi ích” nào.

Chân trời rộng mở...

Từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay, các thế lực phản động, thù địch với Việt Nam luôn chọn báo chí làm “mũi đột phá”, là “mục tiêu trọng yếu” cần chiếm lĩnh nhằm đi tới mục tiêu sâu xa là xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hàng trăm tờ báo, kênh phát thanh-truyền hình; hàng nghìn báo điện tử và blog phản động tiếng Việt được các thế lực phản động bợ đỡ chỉ nhằm một nhiệm vụ là xuyên tạc, vu cáo, bôi đen Đảng Cộng sản Việt Nam; hạ bệ và giải thiêng các lãnh tụ cộng sản; kích động hận thù và bạo loạn lật đổ; kích động gây mất an ninh-chính trị trong nước. Nhiều ấn phẩm báo chí phản động nhân danh “tự do xuất bản”, “tự do ngôn luận”, “nhận thức lại”… cũng nhằm mục đích ấy. Đặc biệt gần đây các thế lực thù địch, phản động tăng cường tìm cách tác động, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” các cơ quan báo chí trong nước; tăng cường lợi dụng một số nhà báo thiếu vững vàng về bản lĩnh chính trị để móc nối, xâm nhập, thực hiện Chiến lược “Diễn biến hòa bình”... Những hành động ấy đã vi phạm trắng trợn tự do báo chí của nhân dân Việt Nam nói chung và của các nhà báo nói riêng.

Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn tôn trọng tự do báo chí, nhưng chúng ta không bao giờ chấp nhận những kiểu "tự do vô hạn độ" như: Tự do xuyên tạc sự thật; tự do bôi nhọ lịch sử; tự do kích động gây rối an ninh trật tự; tự do chia rẽ, gây hận thù, truyền bá chủ nghĩa ly khai; tự do can thiệp vào công việc nội bộ nước khác; tự do tung ra những thông tin, hình ảnh khiêu dâm, kích dục độc hại không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc v.v.. Trước sự phát triển của công nghệ thông tin ở Việt Nam, nhà thơ-nhà báo Trần Đăng Khoa đã nhận xét: “Chỉ một bước, tác giả (nhà báo-người viết báo, nhà văn-người viết văn) đã đến thẳng với bạn đọc thế giới… Bây giờ thì ở đâu cũng là “chân trời” cả. Chân trời ngay dưới chân mình. Chỉ có điều, mình có đủ sức để mà bay hay không?”.

Sự phát triển của công nghệ thông tin, nhất là sự phát triển của mạng xã hội đã đặt các nhà báo vào thế cạnh tranh thông tin theo tốc độ bão lốc. Thậm chí, đã có quan niệm mỗi người có tài khoản mạng xã hội hiện nay là một “nhà báo công dân”. Hơn nữa, cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các “nhóm lợi ích” luôn luôn là thử thách sống còn cho các nhà báo. Mạng xã hội trở thành một nơi cung cấp nguồn tin ban đầu và không ít nhà báo đã “chết chìm” trong “biển thông tin” đó. Cũng chưa bao giờ, khái niệm “quyền lực thứ tư” của báo chí được nhắc đến nhiều như lúc này. Tất cả biến thành một mê cung khiến những nhà báo ngộ nhận, thiếu bản lĩnh lạc bước trong hành trình tác nghiệp. Và vì vậy, đây là thời điểm đòi hỏi mỗi nhà báo, người tác nghiệp báo chí ở Việt Nam phải nhận thức đúng đắn, đầy đủ vị trí, vai trò của mình trong xã hội. Báo chí cũng là lĩnh vực, ngành nghề; nhà báo cũng là người lao động, do đó phải chấp hành Luật Báo chí cùng những quy định khác của pháp luật khi hành nghề. Thượng tôn pháp luật là cách tốt nhất để các nhà báo thực hiện quyền tự do sáng tạo của mình. Ở nước ta không còn “vùng cấm” trong báo chí nhưng nhà báo không được phép sống “hai mặt”, nghĩa là những gì nhà báo viết trên trang báo phải thống nhất với nhận thức, suy nghĩ, tình cảm mà nhà báo bộc lộ trên mạng xã hội hay các kênh truyền thông đại chúng khác.

Sau 30 năm Đổi mới, cùng với sự phát triển của đất nước, đến nay đội ngũ nhà báo đã có bước trưởng thành, phát triển nhanh chóng cả về số lượng và không ngừng nâng cao chất lượng. Đại bộ phận nhà báo vẫn giữ vững bản lĩnh chính trị, kế thừa và phát huy tốt truyền thống yêu nước, đồng hành cùng dân tộc và nhân dân trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. Ngày càng có nhiều nhà báo trẻ được đào tạo cơ bản, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ và trong sáng về đạo đức nghề nghiệp. Các nhà báo đã thực hiện đúng Luật Báo chí và các quy định đạo đức nghề nghiệp, nội quy, quy chế cơ quan. Từng nhà báo không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, sáng tạo, nâng cao trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Nhìn vào 95 tác phẩm đoạt Giải Báo chí Quốc gia 2016 vừa qua, bên cạnh những tác phẩm phát hiện, tôn vinh điển hình tiên tiến thì một số lượng rất lớn tác phẩm đều thuộc đề tài nêu vấn đề hay phát hiện, đấu tranh với yếu kém, tiêu cực, tham nhũng. Có thể nói, đường lối Đổi mới của Đảng hiện nay chính là chân trời rộng mở để báo chí cách mạng “cất cánh”.

Không được mơ hồ, ảo tưởng về “quyền lực thứ tư”

Để có một nền báo chí tự do, dân chủ, “của dân, do dân, vì dân” đòi hỏi những người làm công tác báo chí với tư cách là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, văn hóa phải không ngừng tu dưỡng, học tập đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, rèn luyện bản lĩnh vững vàng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Ðể làm tròn nhiệm vụ vẻ vang của mình, cán bộ báo chí cần phải tu dưỡng đạo đức cách mạng". Trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của nhà báo trước hết thể hiện ở phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng. Cuộc chiến đấu bảo vệ tự do báo chí của nhân dân, chống quan điểm sai trái, thù địch trên mặt trận báo chí là cuộc đấu tranh hết sức khó khăn, phức tạp. Bởi báo chí không chỉ đấu tranh với các thế lực thù địch bên ngoài, mà còn phải đấu tranh ngay trong nội bộ, mà rõ nhất là với các khuynh hướng tư tưởng lệch lạc, những biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống từ bên trong rất dễ dẫn đến quá trình “tự diễn biến”, "tự chuyển hóa”. Do đó, mỗi nhà báo cần xây dựng lập trường, quan điểm chính trị vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng. Đây là nhân tố có tính quyết định khuynh hướng hoạt động của nhà báo; tác động trực tiếp nhất đến mọi khâu, mọi bước, mọi hoạt động trong quy trình sáng tạo báo chí của nhà báo. Mặt khác, trong cơ chế thị trường hiện nay, người làm báo từng phút, từng giờ phải đấu tranh với những sức ép, những cám dỗ vật chất... Ðể vượt qua những thử thách ấy, đòi hỏi người làm báo sự rèn luyện không ngừng nghỉ để có đủ tâm, đủ tầm hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nhà báo Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Trưởng ban Tư tưởng-Văn hóa Trung ương đã chia sẻ: "Thời nay, trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của nhà báo thể hiện ở ngay chính trình độ năng lực, sự tâm huyết và đạo đức nghề nghiệp. Sẽ không thể có những tác phẩm hay, có chiều sâu, để lại ấn tượng trong lòng công chúng nếu người viết giản đơn và dễ dãi với chính mình". Trong thời kỳ hội nhập, ngoài năng lực chuyên môn, các nhà báo còn phải thường xuyên rèn luyện cho mình phương pháp tác nghiệp khoa học, sử dụng thiết bị công nghệ thông tin thành thạo, giỏi ngoại ngữ và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp trong sáng. Các nhà báo phải là những người đi tiên phong, xứng đáng là những chiến sĩ dũng cảm, kiên cường, bền bỉ trên mặt trận đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu chống phá của các thế lực thù địch nói chung, đấu tranh chống quan điểm phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với báo chí nói riêng... góp phần củng cố trận địa chính trị, tư tưởng của Đảng trong tình hình mới.

Tự do báo chí là tự do phục tùng chân lý

Như ở bài trước chúng tôi đã trình bày, là một chính đảng ra đời từ khát khao độc lập, tự do cho nhân dân, hơn ai hết, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí. Tất nhiên, Đảng ta cũng luôn nhận rõ nguy cơ của một đảng cầm quyền, nhất là nguy cơ suy thoái thành độc đoán, chuyên quyền, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân. Ngay từ những ngày đầu Đảng ta cầm quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhìn thấy nguy cơ này và Người cho rằng, thực hành dân chủ là chìa khóa vạn năng để khắc phục những nguy cơ của Đảng cầm quyền. Để thực hành dân chủ phải có tự do trong nhận thức quy luật, hành động đúng với quy luật, thuận theo chân lý và đạo lý, đưa quá trình vận hành cơ chế cầm quyền trở thành cơ chế thực thi dân chủ. Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Tự do là thế nào? Đối với mọi vấn đề, mọi người được tự do bày tỏ ý kiến của mình, góp phần tìm ra chân lý... Khi mọi người đã phát biểu ý kiến, đã tìm thấy chân lý, lúc đó quyền tự do tư tưởng hóa ra quyền tự do phục tùng chân lý. Chân lý là cái gì có lợi cho Tổ quốc, cho nhân dân. Cái gì trái với lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân tức là không phải chân lý. Ra sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, tức là phục tùng chân lý”.

“Quyền tự do tư tưởng hóa ra quyền tự do phục tùng chân lý”, nhận thức sâu sắc về điều này, chúng ta sẽ thấy trách nhiệm cao cả của báo chí cách mạng Việt Nam. Báo chí phải là cơ quan ngôn luận của các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp; là diễn đàn để nhân dân thực hiện quyền tự do ngôn luận. Chúng ta không chấp nhận báo chí tự do “ngoài vòng pháp luật”; không chấp nhận những người lợi dụng tự do báo chí để tạo ra những lực lượng đối lập, đối kháng với con đường mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn.

Thực tế Việt Nam hiện nay, tự do báo chí của nhân dân có nơi, có lúc còn ở trình độ thấp, sự vi phạm tự do ngôn luận hay dân chủ hình thức còn diễn ra ở nơi này, nơi kia. Nhưng tình trạng đó không thuộc về bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam mà do sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cùng những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của một bộ phận cán bộ, đảng viên. Cho nên, báo chí tích cực tham gia công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI và khóa XII) cũng chính là hoạt động bảo đảm và thực thi quyền tự do báo chí của nhân dân.

Để phòng, chống nguy cơ suy thoái của một Đảng cầm quyền, chủ trương chiến lược của Đảng ta là cùng với quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN thì coi trọng phát huy quyền làm chủ của nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, bao gồm đại diện các giai cấp, tầng lớp, đoàn thể, dân tộc, tôn giáo, các thành phần xã hội cùng các cá nhân tiêu biểu. Đặc biệt, Cương lĩnh 2011 của Đảng nhấn mạnh vai trò giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam các cấp. Trong thực thi vai trò này, hầu hết các tổ chức trực thuộc MTTQ Việt Nam đều thông qua báo chí, lấy báo chí làm kênh giám sát, phản biện xã hội chủ lực. Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đã chính thức yêu cầu báo chí “phát huy mạnh mẽ chức năng thông tin, giáo dục, tổ chức phản biện xã hội”. Vai trò của báo chí, vì vậy mà ngày càng trở nên quan trọng hơn trong bảo đảm quyền tự do, dân chủ của nhân dân vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Gần đây nhất, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phát động Giải báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí". Chủ tịch nước Trần Đại Quang, trong lời phát biểu tại lễ tổng kết và trao Giải Báo chí quốc gia ngày 21-6-2017 cũng kêu gọi báo chí đi đầu trên trận tuyến chống tiêu cực, tham nhũng. Có thể nói, từ ngày đầu thành lập cho đến nay, lúc chưa giành được chính quyền hay khi đã trở thành đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn đấu tranh vì tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí. Báo chí cách mạng Việt Nam kể từ năm 1925 cho đến nay, luôn hoạt động vì mục tiêu độc lập dân tộc và tự do, hạnh phúc của nhân dân. Đó cũng là cốt lõi của tự do báo chí ở nước ta.

Nhận thức đầy đủ, đúng đắn về tự do báo chí ở nước ta là trách nhiệm và quyền lợi của mọi công dân, trước hết là những người đang trực tiếp tham gia hoạt động báo chí. Hiểu rõ sứ mệnh, vai trò cao cả của báo chí cách mạng Việt Nam sẽ là nguồn động lực lớn lao để mỗi nhà báo, mỗi cơ quan báo chí nhận thức rõ hơn con đường đi tới của báo chí nước nhà, có đủ bản lĩnh, tự tin, tự hào vượt qua những thử thách, chông gai, cạm bẫy trong “ma trận thông tin” hiện nay.

 

Nguyễn Phi Em tổng hợp từ nguồn qđnd.vn
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây