Thực hiện Di chúc của Bác về nông nghiệp, nông dân

Trong “Thư gửi Hội nghị nông dân và dân vận toàn quốc”, Người nhấn mạnh: “Muốn dựa vào nông dân, ắt phải bồi dưỡng lực lượng của họ. Muốn nông dân có lực lượng dồi dào thì phải làm cho họ có ruộng cày, có cơm ăn, áo mặc, nhà ở”. Người khẳng định: “Nông vận là phải: Tổ chức nông dân chặt chẽ; Đoàn kết nông dân thật khăng khít; Huấn luyện nông dân thật giác ngộ; Lãnh đạo nông dân hăng hái đấu tranh cho lợi ích của nông dân, của Tổ quốc”. Vận động nông dân tức là làm cho nông dân hiểu rõ quyền lợi của dân tộc, của giai cấp mình, phấn đấu cho mục đích của mình và tích cực tham gia công cuộc kháng chiến kiến quốc. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, tất cả đường lối, phương châm, chính sách của Đảng đều chỉ nhằm nâng cao đời sống của nhân dân nói chung, của nông dân nói riêng. 
Trước khi về với thế giới người hiền, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn đau đáu một niềm vì dân, vì nước. Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thể hiện tình cảm đặc biệt, sự chia sẻ sâu sắc với giai cấp nông dân; sau khi tuyên dương công lao to lớn và lòng trung thành vô hạn của nhân dân nói chung, “đồng bào nông dân” đối với Đảng và Chính phủ trong kháng chiến chống Pháp và đế quốc Mỹ nói riêng, Người căn dặn cần phải thực hiện miễn thuế nông nghiệp cho nông dân: “Trong bao năm kháng chiến chống thực dân Pháp, tiếp đến chống đế quốc Mỹ, đồng bào ta, nhất là đồng bào nông dân đã luôn luôn hết sức trung thành với Đảng và Chính phủ ta, ra sức góp của góp người, vui lòng chịu đựng mọi khó khăn gian khổ. Nay ta đã hoàn toàn thắng lợi, tôi có ý đề nghị miễn thuế nông nghiệp một năm cho các hợp tác xã nông nghiệp để cho đồng bào hỉ hả, mát dạ, mát lòng, thêm niềm phấn khởi, đẩy mạnh sản xuất".
Tình cảm của Người với nông dân, nông nghiệp, nông thôn còn được thể hiện một cách độc đáo, đi trước một bước so với đương thời: “Sau khi tôi qua đời… tôi yêu cầu thi hài tôi được đốt đi… Tro xương thì tìm một quả đồi mà chôn… Nên có kế hoạch trồng cây trên đồi. Ai đến thăm thì trồng một cây làm kỷ niệm… Lâu ngày, cây nhiều thành rừng, sẽ tốt cho phong cảnh và lợi cho nông nghiệp".
55 năm đã trôi qua, những tư tưởng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại trong Di chúc vẫn là ngọn đuốc soi đường cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Thực hiện Di chúc của Người, Nghị quyết 10-NQ/TW, ngày 05-4-1988 của Bộ Chính trị về đổi mới quản lý kinh tế nông nghiệp đã giao lại quyền tự chủ sản xuất, kinh doanh cho người nông dân, đảm bảo lợi ích chính đáng và thúc đẩy người nông dân hăng hái tăng gia sản xuất để ích nước, lợi nhà. Với Nghị quyết Trung ương 5 khóa VII (1993), chủ trương phát triển nông nghiệp, nông thôn được phát triển thành chủ trương công nghiệp hóa nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại, nằm trong quá trình tổng thể của công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Tiếp đến, tháng 4/1996, Luật Hợp tác xã được ban hành, khẳng định: Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tự chủ, tự nguyện, do xã viên cùng góp vốn, góp sức lập ra theo quy định của pháp luật. Hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo nguyên tắc xã viên tự nguyện gia nhập, quản lý dân chủ và bình đẳng, tự chịu trách nhiệm và cùng có lợi, kết hợp lợi ích của xã viên và của hợp tác xã. Đặc biệt, sau 32 năm kể từ ngày Bác mất, trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội, ngày 28-12-2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 199/2001/QĐ-TTg về việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với hộ nghèo, giảm 50% số thuế nông nghiệp phải nộp của các đối tượng khác và được thực hiện từ năm 2002. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 khoá IX (3-2002) đã ra Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, trong đó thống nhất: “Phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, nông thôn phải trên cơ sở bảo đảm quyền tự chủ của kinh tế hộ, trang trại, hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ, trang trại phát triển”; cũng tại Hội nghị này, Trung ương đã ra Nghị quyết “về đẩy nhanh công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn thời kỳ 2001-2010”. Nghị quyết đưa ra định nghĩa hoàn chỉnh về công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp và công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông thôn: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn, gắn công nghiệp chế biến và thị trường; thực hiện cơ khí hóa, điện khí hóa, thủy lợi hóa, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ, trước hết là công nghệ sinh học, đưa thiết bị, kỹ thuật và công nghệ hiện đại vào các khâu sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nông sản hàng hóa trên thị trường...
Thực hiện tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhằm tạo ra sự chuyển biến hơn nữa trong sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn và nâng cao đời sống nông dân, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7 khóa X (05-8-2008) "về nông nghiệp, nông dân và nông thôn" đã khẳng định người nông dân là chủ thể của quá trình xây dựng nông nghiệp, nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại. Nâng cao vai trò chủ thể của nông dân không đơn thuần là cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bà con, mà đây còn là vấn đề mang tính chiến lược, nhằm xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trước mắt tập trung vào việc không ngừng cải thiện đời sống mọi mặt của nông dân và tăng cường phát huy dân chủ trên địa bàn nông thôn. Trên cơ sở tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X, Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 16-6-2022 "về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" với mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, trong đó nhấn mạnh quan điểm: "Nông dân là chủ thể, là trung tâm của quá trình phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Gắn xây dựng giai cấp nông dân với phát triển nông nghiệp và quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá nông thôn. Mục tiêu cao nhất trong phát triển nông nghiệp, nông thôn là nâng cao toàn diện đời sống vật chất, tinh thần của nông dân và cư dân nông thôn. Chú trọng xây dựng nông dân Việt Nam phát triển toàn diện, văn minh, yêu nước, đoàn kết, tự chủ, tự lực, tự cường, đổi mới sáng tạo, có ý chí, khát vọng xây dựng quê hương, đất nước phồn vinh, hạnh phúc; có trình độ, học vấn và năng lực tổ chức sản xuất tiên tiến, nếp sống văn minh, trách nhiệm xã hội, tôn trọng pháp luật, bảo vệ môi trường; được thụ hưởng những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, từng bước tiếp cận các dịch vụ của đô thị". Điều này khẳng định, Đảng ta đã quán triệt sâu sắc, cụ thể, phù hợp với từng thời kỳ lịch sử về vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc biệt trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước việc tập trung phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới chính là để thực hiện chính sách đối với nông dân, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nông dân.

Bài, ảnh: Nguyễn Quang Thuỷ